NAMAZIN
MEKRUHLARI
Mekrûh,
Peygamber efendimizin beğenmediği, hoş görmediği şeyler demektir. Mekrûh olarak
kılınan namaz sahîh, ya'nî geçerli olur, fakat o ibâdetin sevâbını azaltır,
va'd edilen sevâbın tamamına kavuşulamaz. Namazın mekrûhlarından bazıları
şunlardır:
1- Secdeye inerken pantalon paçalarını
kaldırmak mekrûhtur.
2- Kolları sığalı olarak ve kısa kollu
gömlekle namaza durmak mekrûhtur. Abdest alıp, imâma yetişmek için acele
edenin, kolları sığalı kalmış ise, namazda iken yavaş yavaş indirmesi lâzımdır.
3- Abes, ya'nî fâidesiz hareketler.
Meselâ elbisesi ile oynamak, mekrûhtur. Namazda faydalı hareketin, meselâ, eli
ile, alnındaki teri silmenin zararı olmaz. Pantalon, entâri ete yapışınca,
avret mahallinin şekli belli olmasın diye, bunları buradan ayırmak mekrûh
olmaz. Kaşınmak abes değil ise de, bir rüknde, eli üç kere kaldırırsa, namazı
bozulur.
4- İş elbisesi ile ve büyüklerin yanına
çıkamıyacak elbise ile ve fenâ kokulu elbise ve çorap ile kılmak mekrûhtur.
Başka elbisesi yoksa, mekrûh olmaz. Parası varsa, alması lâzımdır. Bol pijama
ile kılmak mekrûh değildir. Ceketin ve paltonun önünü kapalı veya açık
bulundurmak mekrûh değildir.
5- Ağızda, kırâate mâni' olmıyacak
birşey bulundurmak mekrûhtur. Mâni' olursa, namaz bozulur.
6- Baş açık, yalın ayak kılmak
mekruhtur. Başlığı düşerse, az hareketle örtmek iyi olur. Namazda başı herhangi
bir renkte olan takke ile örtmelidir.
7- Namazda, secde yerinden, taşı,
toprağı eli ile süpürmek mekrûhtur. Secdeyi güçleştiriyorsa, bir hareket ile,
câiz olursa da, namazdan önce temizlemelidir.
8- Câmide, namaz için safa girerken,
namaza dururken ve namaz içinde parmakları bükerek çıtırdatmak, iki elin
parmaklarını birbiri arasına sokup çıtırdatmak mekrûhtur. Namaza hazırlanmadan
önce, zarûret olursa, mekrûh olmaz.
9- Başını, yüzünü etrafa çevirmek
mekrûhtur. Gözleri ile etrafa bakmak, tenzîhen mekrûhtur. Göğsü çevirince,
namaz bozulur.
10- Secdede, erkeklerin kollarını yere
döşemesi mekrûhtur. Kadınlar ise, kollarını yere yaymalıdır.
11- İnsanın yüzüne karşı kılmak
mekrûhtur. İnsan uzakta dahî olsa, mekrûh olur. Arada, namaz kılana sırtı dönük
biri bulunursa, mekrûh olmaz.
12- Selâma eli ile, başı ile cevap
vermek mekrûhtur. Suâle başı ile, eli ile cevap vermesi mekrûh değildir.
Meselâ, kaç rek'at kıldınız, diyene parmağı ile cevap vermesi gibi.
13- Namazda ve namaz hâricinde ağzını
açarak esnemek mekrûhtur. Alt dudağını dişlerin arasına sıkıştırmalıdır.
Kendini tutamazsa, ayakta sağ elin, diğer rüknlerde ve namaz hâricinde sol elin
dışı ile, ağzını örtmelidir. Peygamberler esnemezlerdi.
14- Namazda gözleri yummak tenzîhen
mekrûhtur. Zihni dağılmasın diye yumarsa, mekrûh olmaz.
15- Öndeki safta boş yer varken,
arkasındaki safta durmak ve safta yer yok iken, saf arkasında yalnız durmak
mekrûhtur. Safta yer olmayınca, yalnız başına durmayıp, rükü'a kadar, birini
bekler. Kimse gelmezse, öndeki safa sıkışır. Öndeki safa sığmazsa, güvendiği
birini arkaya, yanına çeker. Güvendiği kimse yoksa, yalnız durur.
16- Üzerinde canlı resmi, insan veya
hayvan resmi bulunan elbise ile kılmak tahrîmen mekrûhtur. Cansız resimleri
bulunursa, mekrûh olmaz.
Canlı resmi, namaz kılanın başında, önünde,
sağ ve sol hizâsında, duvara çizilmiş veya beze, kâğıda yapılarak asılmış veya
konmuş ise, mekrûhtur. Resim, namaz kılanın arkasındaki duvarlarda ve tavanda
ise, hafîf mekrûhtur. Çocuklara oynamak için alınan bebek namaz kılanın kıble
istikametinde değilse namaza zararı olmaz.
Üzerinde Kâ'be, câmi' resmi veya Kur'ân-ı
kerîm harfli yazı bulunan seccâdeleri namaz kılmak için yere sermek câiz
değildir. Bunlara hürmetsizlik olur.
17- Bir kimsenin yüzüne karşı ve yüksek
sesle konuşanların sırtına karşı namaz kılmak mekrûhtur.
18- Açık başına sarık sarıp, tepesi
açık olarak kılmak, tahrîmen mekrûhtur. Maske, eldiven ve alnın yere değmesine
mâni' olan gözlük takarak kılmamalıdır. Zarûret olmadan bu şekilde namaz
kılmamalıdır.
19- Özürsüz, boğazından balgam
çıkarmak, öksürür gibi yapmak mekrûhtur.
20- Amel-i kalîl, ya'nî bir eli, bir
veya iki kere hareket ettirmek mekrûhtur.
21- Namazın sünnetlerinden birini terk
etmek mekrûhtur. Namazda müekked sünneti terk, tahrîmen mekrûh olur. Müekked
olmıyan sünneti terk, tenzîhen mekrûh olur.
22- Kalbi meşgûl eden, huşû'u gideren
şeyler yanında, meselâ süslü şeyler karşısında, oyun ve çalgı âletlerinin
bulunduğu yerde ve arzû ettiği yemek karşısında özürsüz kılmak mekrûhtur.
Ayakkabılarını arkada bırakarak kılmak mekrûhtur.
23- Farz kılarken özürsüz, sağlam
kimsenin duvara, direğe dayanması mekrûhtur.
24- Kırâeti, rükü'a eğildikte
tamamlamak mekrûhtur. Secdelere ve rükü'a, imâmdan önce başını koymak ve
kaldırmak, ta'dil-i erkânı terk etmek, mekrûhtur.
25- Kabre karşı kılmak mekrûhtur.
Vehhâbîler, buna şirk diyorlar.
26- Teşehhüdlerde, sünnete uygun
oturmamak, tenzîhen mekrûhtur. Özrü varsa, mekrûh olmaz.
27- İkinci rek'atte, birinci okuduğu
âyeti tekrâr okumak, tenzîhen mekrûhtur. Ondan evvelki bir âyeti okumak
tahrîmen mekrûhtur. Unutarak okursa, mekrûh olmazlar. İkinci rek'atte
birinciden üç âyet uzun okumak mekrûhtur.
28- Farzdan sonra son sünnete hemen
kalkmamak, konuşmak mekrûhtur.
29- Başı bir tarafa eğmek, tekbîr
alırken veya teşehhüdde otururken parmakları açık veya kapalı tutmak mekruhtur.
Buralarda parmaklar kendi hâlinde bırakılır. Fakat secdede kapalı, rüküda ise
açık tutulur.
30- Namazda, vücudunun ağırlığını bir
ayağı üzerine vermek, imâm açıktan okurken sübhaneke okumak. Kıyâmda, ayakta
ayağının birini kaldırmak. Namaz kılanın önünden geçmek veya önünden
geçilebilecek bir yerde durmak da mekruhtur.
31- Küçük ve büyük abdesti
sıkıştırırken ve yel zorlarken namaza durmak mekrûhtur.
|